سنجش طنز عبید زاکانی با راغب اصفهانی و یافتن آبشخورهای طنز عبید و تحلیل تطبیقی آن ها

عبید زاکانی در نوشتن طنزهایش از تازی نویسان پیش از خود به ویژه راغب اصفهانی به سه روش تقلید، ترجمه و اقتباس متاثر بوده است. طنزهای این دو نویسنده را از نظر موضوع می توان در چهار گروه طنزهای جنسی، مذهبی، سیاسی و فرهنگی ـ اجتماعی دسته بندی کرد. کمیت و کیفت این طنزها به نسبت حساسیت جامعه در مورد مسائل مختلف، متفاوت است. از خلال طنزهای این دو نویسنده می توان به لایه های درونی و زیرین جامعه ی زمانه ی آنها پی برد و واقعیت و ناگفته های تاریخ دوره ی آنها را کاوید. وجود اشتراک در موضوع های این دو نویسنده بیانگر اشتراک های اجتماعی و فرهنگی دوران آنها با یکدیگراست. در باره ی این موضوع به غیر از چند اشاره ی مختصر پیشینه ی تحقیقی به صورت خاصی وجود ندارد و یکی از انگیزه های نگارنده در انتخاب موضوع، تازگی آن است. عبید در 64 حکایت با محاضرات اشتراک دارد و در 6 حکایت با العقدالفرید ، 2 حکایت با عیون الاخبار ، 4 حکایت با اخبار الظراف ، 2 حکایت با الاذکیاء و یک حکایت با التمثیل و المحاضره که درصدنوع تاثر او را می توان 33% اقتباس ، 40% تقلید و 27% ترجمه حساب کرد . بالاترین بسامد طنزهای عبید و راغب مربوط به طنزهای جنسی است و این مساله به خاطر شدت و پررنگی تابوهای جنسی در ایران وشرق است. با تغییر ارزش ها و شکسته شدن تابوها طنزهای مربوط به آن نیز کمرنگ تر شده ویا تغییر می یابد ویا به کلی معنای خود را از دست خواهد داد. کلید واژه ها عبارتند از : طنز، ممنوعیت، عبید، راغب.